zaterdag 21 oktober 2017

De paringsdans is begonnen

De verkiezingsuitslag is inmiddels, zij het officieus, door de Liberiaanse kiesraad bekend gemaakt. En de winnaar is … George Weah met zijn Coalition for Democratic Change. Maar de vlag kan nog niet worden gehesen. Met zijn 38,4% heeft hij weliswaar een riante voorsprong op de kandidaat van de regerende Unity Party en huidig vice-president Joseph Boakai (28,8%), maar Weah heeft een absolute meerderheid nodig, die hij in de tweede ronde op 7 november moet zien te halen.

Infographic: FrontPage Africa
Nu de uitslag bekend is zijn er twee bewegingen gaande. Allereerst schieten de verliezers in de gebruikelijke rol door luid te verkondigen dat er massale fraude is gepleegd. De aftrap werd gegeven door Charles Brumskine (Liberty Party – 9,6%), een doorgaans bedachtzame advocaat, die de UP er van beschuldigde controle over de kiesraad te hebben en daardoor vele stemmen van de LP heeft weten te overhevelen naar de UP. Alexander Cummings (Alternative National Congress – 7%), de enige die een inhoudelijke campagne voerde, sprak in een persbericht van een inefficiënt, incompetent en ‘rigged’ verkiezingsproces. Beiden kondigden aan met bewijzen te komen om vervolgens een officiële klacht in te dienen. Wat dat inhoudt kon ik deze week zien in het nationale voetbalstadion, waar in de zalen alle resultaten van de stembureaus uit Montserrado, de provincie waarin de hoofdstad Monrovia ligt, werden verzameld. Vertegenwoordigers van de Liberty Party speurden hevig naar fouten in de processen-verbaal van de stembureaus. Als er ook maar één foutje was gemaakt door de overwerkte stembureau leden, die vaak 20 uur achtereen in touw waren, werd dat enorm opgeblazen, hertelling geëist en naar de pers gelopen.

5 uur in de rij

Er valt overigens zeer veel aan te merken op het verkiezingsgebeuren. De registratie van kiezers, die maanden geleden plaatsvond, is niet vlekkeloos verlopen. Namen zijn verkeerd gespeld, fotocamera’s werkten niet, kiezerslijsten bleken niet volledig te zijn. Er waren te weinig stemlokalen, zodat mensen soms 5 uur in de rij stonden. Die rij was soms zo lang dat er tot 12 uur ’s nachts gestemd werd.  Stemmen werden  in het donker met behulp van zaklantaarns geteld. Al deze onvolkomenheden gebeuren in een onderontwikkeld land met een zwak bestuursapparaat, een nauwelijks functionerend elektriciteitsnet en een zeer groot aantal mensen dat analfabeet is. Maar dat is iets anders dan georganiseerde fraude, waarbij je zeker in ieder van pakweg 1000 van de 5390 stembureaus met 100 stemmen moet rommelen wil je een uitslag daadwerkelijk kunnen beïnvloeden.


Wie doet het met wie?

Een tweede dynamiek die de gemoederen bezig houdt is ‘wie doet het met wie’. Zoals te verwachten barstten de speculaties over welke afgevallen kandidaat wie gaat steunen in alle hevigheid los. In de kranten verschijnen berichten, met foto, dat Boakai allervriendelijkst de mannen die veel stemmen in te brengen hebben, probeert te paaien. Zoals de al hierboven genoemde veteraan Charles Brumskine, die voor de derde keer werd verslagen, en voormalig Coca-Cola topman Alexander Cummings. Ook Weah probeert beiden binnen te hengelen. Immers, Brumskine viel de UP fors aan op de verkiezingsfraude. En Cummings heeft zich tijdens zijn campagne zo hard gemaakt voor ‘change’ dat hij moeilijk vice-president Boakai kan steunen. Om deze mannen wordt dus door beide overgebleven kandidaten heen gedraaid al waren het bakvissen op een scholierenbal.

Prince Johnson
Burgeroorlogsmisdaden

Prince Johnson (Movement for Democracy and Reconstruction – 8,2%) is geen bakvis. Hij is een beruchte warlord die vele burgeroorlogsmisdaden heeft begaan en op de lijst van te vervolgen mensen staat. Sinds 2006 is hij senator en veiligheidshalve een reborn Christian. Hij behaalt zijn stemmen praktisch uitsluitend in ‘zijn’ provincie Nimba, waar hij 54% scoorde. Hij wordt gezien als de ‘bevrijder’ van Nimba ten tijde van het militaire regime van Samuel Doe (1980-1990), die hij eigenhandig vermoordde, en had een eigen leger tijdens de twee burgeroorlogen (1990-2003). Zoals vaker in deze kringen transformeerde hij van vriend tot vijand van Charles Taylor. Dat werd deze week weer opgerakeld door de running mate van Weah, Jewel Howard-Taylor, de ex-vrouw van Charles Taylor. De New Democrat meldde vrijdag 20 oktober onder de vette kop ‘Revenge Mission’ dat Jewel, mocht het koppel Weah/Taylor worden gekozen, er alles aan zal doen om Prince Johnson, net als haar ex, achter de tralies te krijgen. Oog om oog, tand om tand, zo staat immers in de bijbel geschreven, het enige boek dat de overgrote meerderheid in Liberia kent, of meent te kennen.
Prince Johnson zal dus wel Boakai (UP) steunen. Ook omdat tijdens haar twaalf jaar UP-bewind president Ellen Johnson-Sirleaf nooit enige moeite heeft gedaan Prince Johnson voor een gerecht te krijgen. In ruil voor zijn kiezers, verwacht hij van Boakai dezelfde lankmoedige houding.

Foto links: Jewel en Charles Taylor, first lady en president
Generatiewisseling

Opvallend is overigens dat Johnson-Sirleaf Boakai, de man die 12 jaar in haar schaduw stond, niet steunt. In een geruchtmakend interview in de FrontPage Africa merkte zij op dat het tijd is voor een generatiewisseling. Daarmee serveerde zij (78 jaar) in ieder geval Boakai (72 jaar) en Brumskine (66 jaar) af. Volgens een ingewijde heeft zij hiervoor een goede reden, die zeer typerend is voor het politieke bedrijf in Liberia. ‘Bij de presidentsverkiezingen in 2011, toen de CDC  weigerde in de 2de ronde de strijd aan te gaan met Johnson-Sirleaf, was dat niet vanwege de door hen zo luid beklaagde fraude, maar omdat zij een forse som geld aan Weah schonk. En de belofte om hem in 2017 te steunen. Als Weah wordt gekozen, komt zijn Senaatszetel vrij. Weah en Johnson-Sirleaf zullen dan de inmiddels haar tot de CDC bekeerde zoon steunen in de verkiezingsstrijd om die zetel.’

Ondanks het feit dat het straatarme Liberia, overigens rijk aan natuurlijke hulpbronnen, een door-en-door corrupt bestuur heeft, is de verwachting dat zo’n 70% van de ruim 2,1 miljoen geregistreerde kiezers op 7 november opnieuw urenlang in de rij zullen gaan staan om hun stem uit te brengen, vol verwachting op een beter leven.

Geen opmerkingen: