dinsdag 12 december 2017

De 2de ronde kan worden gehouden, maar wanneer?

Op 7 december heeft de Supreme Court (= Hoge Raad) van Liberia uitspraak gedaan over de zaak die de Liberty Party heeft aangespannen tegen de National Elections Commission (= Kiesraad) van Liberia naar aanleiding van de parlements- en presidentsverkiezingen van 10 oktober jl. (zie mijn voorgaande berichten).
Volgens de Liberty Party, gesteund door drie andere verliezende partijen, was er op die verkiezingsdag sprake van grootschalige, georganiseerde fraude waarvoor de Kiesraad verantwoordelijk wordt gesteld. De partij eiste het opstappen van de leden van de Kiesraad en een rerun van de verkiezingen. De verschillende fases die zo’n bezwaarprocedure moet doorlopen, leidden tot een uitstel van de 2de ronde die aanvankelijk op 7 november zou plaatsvinden. Die 2de ronde is nodig omdat geen der presidentskandidaten een meerderheid had van 50%+1. De 2de ronde zal gaan tussen George Weah van de oppositionele Coalition for Democratic Change (CDC) scoorde 38,4% en de kandidaat van de regerende Unity Party (UP), de huidige vicepresident Joe Boakai 28,8%.

De leden van de Hoge Raad
Eis van Liberty Party verworpen

De uitspraak van de Hoge Raad (3 mannen en 2 vrouwen) telt maar liefst 133 bladzijden. Kern van de uitspraak is dat de eis van de Liberty Party is verworpen. Er zullen geen nieuwe verkiezingen plaats vinden; de 2de ronde kan gehouden worden. Echter, de Hoge Raad zegt niet wanneer die 2de ronde gehouden moet worden. Dat schuift ze op het bordje van de Kiesraad. En ze schuift meer op dat bordje.
Zo moet de Kiesraad zorgen voor een goede versie van de definitieve kiezerslijst. Aangezien Liberia geen bevolkingsadministratie kent, moeten kiezers zich een half jaar van te voeren registreren om aan verkiezingen deel te kunnen nemen. Deze kiezerslijst bevat ruim 2 miljoen namen. Het hoeft geen betoog dat in een onderontwikkeld land als Liberia, waar veel mensen analfabeet zijn, zo’n kiezerslijst veel gebreken vertoond. Namen worden bij de registratie verkeerd gespeld, en als de analfabete kiezer een half jaar later zijn of haar stem wil uitbrengen, weet niemand de geregistreerde naam te vinden. Soms werkte de camera niet, en ontbreekt de foto op de kiezerslijst. Bij de registratie krijgt de kiezer een stemkaart, met foto en het stembureaunummer, maar dat stembureau blijkt op de dag van de verkiezingen de naam niet op kiezerslijst te hebben. Veel Liberianen hebben vergelijkbare of bijna identieke namen. En er zijn mensen die zich twee -of meer keer- op verschillende plekken laten registreren. Dat kan zijn omdat ze meerdere keren willen stemmen, wat bemoeilijkt wordt doordat elke kiezer inkt op een vinger krijgt na te hebben gestemd. Maar die inkt is te verwijderen. Aannemelijker is dat ze zich meerdere keren laten registeren om kiezerskaarten te verkopen aan mensen die zich hebben vergeten te registreren. Zo’n kaart levert 25 dollar op, een vorstelijk bedrag in een land waar het gemiddelde maandinkomen op 75 dollar wordt geschat.



Kiezerslijst opschonen

De Kiesraad moet de kiezerslijst opschonen, dat wil zeggen: alle dubieuze dubbele namen verwijderen, wat overigens makkelijker gezegd dan gedaan is. Verder is het niet langer toegestaan dat iemand die wél een kiezerskaart heeft, maar niet op de lijst staat, tóch mag stemmen. Dat is inderdaad een juiste beslissing van de Hoge Raad, want het besluit van de Kiesraad voor de verkiezingen van 10 oktober om dit wél toe te staan, heeft terecht veel kritiek ontmoet.
Een andere aanwijzing die de Hoge Raad heeft gegeven is dat lokale waarnemers alleen mogen stemmen in het stembureau waar ze geregistreerd staan en niet in het stembureau waar ze zitten waar te nemen. Dit behoeft enige toelichting. Anders dan in Nederland is elk stembureau in Liberia bevolkt met waarnemers van deelnemende politieke partijen. Er zitten vaak wel 10 tot 15 waarnemers in zo’n stembureau. Als zo’n waarnemer zich twee keer heeft geregistreerd, waar hij of zij woont en waar hij of zij waarneemt, kan er in theorie twee keer worden gestemd. Dor de waarnemer zelf, of een keer door een niet geregistreerde kiezer.


 Vreugdetaferelen

De uitspraak van de Hoge Raad leidde tot vreugdetaferelen (zie video) bij het hoofdkwartier van de CDC, waar veel mensen zich hadden verzameld om naar de uitspraak, die via Facebook te volgen was, te luisteren. Zij zijn ervan overtuigd dat hun kandidaat, George Weah, die tweede ronde zal winnen. Ook bij de UP, die de Liberty Party steunde, was er tevredenheid, omdat de opschoning van de kiezerslijst hun belangrijkste wens was.

De Hoge Raad gaf ook aan dat de 2de ronde binnen de kaders van de grondwet moet worden gehouden, dat wil zeggen dat de grondwettelijke dag waarop de nieuwe president wordt geïnstalleerd, de derde ‘working Monday’ van januari, gehaald moet worden. Op dit moment is nog steeds niet duidelijk wanneer die 2de ronde plaats zal vinden. Het zal in ieder geval in december moeten zijn… 

Geen opmerkingen: